Cây giống với chương trình tái canh cà phê

 Cập nhật lúc 15:32, Thứ Ba, 24/09/2013 (GMT+7)

Để thực hiện thành công kế hoạch tái canh và ghép cải tạo gần 23.000 cà phê đã già cỗi, thoái hóa và năng suất thấp, từ nay tới cuối năm 2015 ngành nông nghiệp Lâm Đồng cần phải có trên 41,3 triệu chồi giống và 11,3 triệu cây giống cà phê vối (cà phê robusta) chất lượng cao.

Nông dân Tân Hà (Lâm Hà) vào vụ thu hoạch cà phê. Ảnh: Ngọc Minh

Đứng chân tại thành phố Bảo Lộc, Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm nông lâm nghiệp Lâm Đồng (Trung tâm) đang được UBND tỉnh giao nhiệm vụ thực hiện Dự án “Phát triển cây giống công nghiệp phục vụ sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao giai đoạn 2013-2015” với sự phối hợp của trung tâm nông nghiệp các huyện có nhiều diện tích cà phê cần tái canh.
Nhóm các kỹ sư Nguyễn Mậu Tuấn, Nguyễn Văn Quang và Nguyễn Đức Dũng trực tiếp thực hiện dự án cho biết, nhiệm vụ và mục tiêu của dự án và cũng là của Trung tâm là đầu tư hỗ trợ các cơ sở ươm và sản xuất cây giống cà phê vối nâng cao chất lượng giống và năng lực sản xuất cây giống phục vụ kế hoạch tái canh và ghép cải tạo cà phê vối của các địa phương trong tỉnh.
Thực hiện mục tiêu này, Trung tâm sẽ từng bước đầu tư hỗ trợ xây dựng tại Di Linh, Lâm Hà, Bảo Lâm mỗi huyện 2 điểm vườn sản xuất chồi giống gốc cà phê vối mới (0,2 ha/điểm) và 2 điểm ngay tại trung tâm có thể sản xuất mỗi năm 1,2 triệu chồi các giống TR4, TR9, TR11. Đồng thời xây dựng tại các huyện này và tại Trung tâm  8 vườn sản xuất giống cà phê áp dụng công nghệ cao với tổng diện tích 1 ha, sản xuất mỗi năm 1 triệu cây giống chất lượng cao; các vườn ươm này được xây dựng theo tiêu chuẩn ngành (tiêu chuẩn 10TCN 479-2001) có lắp đặt hệ thống tưới phun mưa tự động của Israel.
Để hoàn thiện quy trình nhân giống cà phê vối phù hợp với điều kiện địa phương, Trung tâm cũng đang triển khai các công việc như điều tra thực trạng sản xuất cà phê vối trên địa bàn toàn tỉnh, nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng tới sinh trưởng phát triển và chất lượng cây cà phê giống như chế độ ánh sáng, kích cỡ bịch ươm cây, chế độ chăm sóc vườn ươm… từ đó đề xuất quy trình nhân giống cà phê vối phù hợp với điều kiện địa phương và chuyển giao quy trình này cho nông dân.
Kết quả là tới cuối tháng 8 đầu tháng 9/2013 vừa qua, Trung tâm đã cơ bản điều tra xong thực trạng sản xuất giống cây trồng và sản xuất giống cà phê tại Bảo Lộc, Bảo Lâm, Di Linh, Đức Trọng và Lâm Hà. Kết quả điều tra cho thấy việc sản xuất giống cà phê chủ yếu do các hộ nông dân thực hiện, việc quản lý chất lượng cây giống đang gặp khó khăn khi địa phương chưa có hệ thống chứng nhận chất lượng giống phù hợp và cũng chưa có chính sách hỗ trợ riêng cho hệ thống các cơ sở sản xuất cây giống; quy cách và điều kiện cơ sở hạ tầng của các vườn ươm chưa đáp ứng được tiêu chuẩn ngành; các địa phương trên đều chưa có vườn giống đầu dòng, chưa có vườn chồi được công nhận, chưa có cán bộ kỹ thuật nên “các cơ sở sản xuất giống cà phê đều sản xuất theo kinh nghiệm… vì vậy, chất lượng cây giống không đồng đều, đặc biệt còn sử dụng đất ở những lô đã trồng cà phê làm bầu ươm nên cây giống bị mắc bệnh rễ ngay ở giai đoạn vườn ươm”.
Từ kết quả  điều tra này, Trung tâm đã chọn và xây dựng 3 vườn sản xuất chồi giống gốc cà phê vối mới tại Di Linh (vườn hộ Nguyễn Tấn Trung, xã Gung Ré), Bảo Lâm (vườn hộ Bùi Dình Thám, xã Lộc Thành) và Lâm Hà (vườn hộ Phan Văn Hùng, xã Phú Sơn) với quy mô 0,2 ha/vườn và cũng đã giao cho các vườn này 30.000 cây giống cà phê TR4, TR9, TR11 (10.000 cây/vườn) cùng với hỗ trợ các vườn phân bón, vật tư và một phần công lao động để triển khai. Vườn sản xuất chồi giống gốc cà phê vối cũng đã được Trung tâm thực hiện xong tại huyện Bảo Lâm và đang triển khai tại huyện Di Linh và huyện Lâm Hà…
Các kỹ sư của Trung tâm đang triển khai Dự án “Phát triển cơ sở sản xuất giống cây công nghiệp phục vụ sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao giai đoạn 2013-2015” cho rằng để tái canh và ghép cải tạo thành công 23.000 ha cà phê vối như kế hoạch thì  UBND tỉnh, Sở NN-PTNT và các địa phương cần đầu tư thỏa đáng cho các vườn sản xuất chồi giống, vườn ươm cây giống cùng với tăng cường công tác quản lý chất lượng cây giống.

Đức Hưng