Bước 1 và những kết quả đáng ghi nhận
Dự án “Nâng cao khả năng sử dụng máy tính và truy nhập internet công cộng tại Việt Nam” do tổ chức phi chính phủ nước ngoài Bill & Melinda Gates Foundation (BMGF) tài trợ được thực hiện trong 5 năm, từ 2011-2016 với tổng kinh phí của dự án là 50.568.362 USD (trong đó tài trợ không hoàn lại của BMGF là 29.998.220 USD, đóng góp bằng phần mềm của Microsoft là 3.639.000 USD và 16.931.142 USD vốn đối ứng của phía Việt Nam).
Mục tiêu lâu dài của Dự án mở rộng là góp phần nâng cao năng lực phục vụ và cách thức cung cấp thông tin máy tính và Internet cho các thư viện công cộng và điểm BĐVHX với tầm nhìn mới; tập trung hỗ trợ người nghèo và những người sống ở vùng đặc biệt khó khăn có cơ hội được tiếp cận bình đẳng, hiệu quả và bền vững với CNTT và được hưởng những lợi ích về kinh tế xã hội mà việc tiếp cận với CNTT mang lại. Từ đó, cải thiện được cuộc sống của cá nhân, đồng thời đóng góp được cho gia đình họ, cho cộng đồng và xã hội.
Bước 1 của Dự án đã được triển khai trong 15 tháng (từ tháng 4/2012 đến 6/2013) tại 12 tỉnh gồm Hà Giang, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Đắc Nông, Bình Phước, Tây Ninh, Bến Tre, Trà Vinh và Sóc Trăng cùng 3 trung tâm đào tạo vùng tại Hà Nội, Đà Nẵng và TP. Hồ Chí Minh. Đã có 637 điểm của Dự án bao gồm 311 điểm thư viện, 323 điểm BĐVHX và 3 Trung tâm đào tạo vùng được lắp đặt máy tính và đưa vào hoạt động.
Theo số liệu thống kế từ hệ thống Observatory từ 1/6/2012 đến 30/9/2013 đã có 218.250 lượt người sử dụng máy tính ở 12 tỉnh trong bước 1 với tổng thời lượng truy nhập Internet là 2.028.191 giờ. Đây là một con số đáng ghi nhận từ hiệu quả của Dự án.
Để đảm bảo tính bền vững lâu dài, Dự án đã nhanh chóng tổ chức nhiều khóa đào tạo cho 4.700 lượt cán bộ quản lý các cấp cũng như nhân viên kỹ năng để quản lý và hướng dẫn người dân sử dụng máy tính, truy cập Internet hiệu quả nhất. Bên cạnh đó, Dự án tổ chức hàng loạt các hoạt động truyền thông từ Trung ương đến địa phương. Trên thực tế, đã có 2.100 sự kiện truyền thông gồm Ngày hội Internet, Internet với phụ nữ, thanh niên, mùa hè tình nguyện... thu hút được hơn 85.000 người tham dự.
Theo ông Phan Hữu Phong - Giám đốc Ban quản lý Dự án BMGF VN thì với những kết quả đó Việt Nam đã nhận được những đánh giá tích cực từ phía nhà tài trợ cũng như các nước đang triển khai chương trình sáng kiến Thư viện toàn cầu của Quỹ Bill and Melinda Gate. Tại buổi lễ sơ kết triển khai Dự án BMGF-VN bước 1 giai đoạn 2 tại Hà Nội vừa qua, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng đã đánh giá cao những kết quả đạt được của Dự án trong Bước 1 đồng thời nhấn mạnh phải hết sức coi trọng tính bền vững của Dự án.
Bước 2 của Dự án sẽ thêm nhiều cơ hội cho dân nghèo
Tính đến tháng 9/2013, Dự án đã hoàn thành việc lắp đặt trang thiết bị ở 16 tỉnh tham gia Dự án Giai đoạn II, bước 2 bao gồm các tỉnh Bắc Kạn, Cao Bằng, Lạng Sơn, Phú Yên, Khánh Hòa, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Bình Thuận, Ninh Thuận, Bạc Liêu, Hậu Giang, Cà Mau, Vĩnh Long và Đồng Tháp. Cụ thể, Dự án đã lắp đặt hơn 4.600 bộ máy tính và các trang thiết bị khác kết nối Internet cho 665 điểm Thư viện và điểm BĐVHX. Theo đó, các điểm thư viện cấp tỉnh được trang bị 40 bộ/điểm; các thư viện huyện được trang bị 10 máy tính/điểm, thư viện xã và BĐVHX được trang bị 05 máy tính/điểm.
Bên cạnh đó, các điểm còn được trang bị thêm máy in, máy chiếu, tai nghe, các thiết bị phụ trợ khác tùy theo chức năng hoạt động. Để có thể hoàn thành công việc triển khai như vậy phải kể đến sự đóng góp quan trọng của UBND các tỉnh, sở, ban, ngành các địa phương, VNPost trong việc cấp vốn đối ứng, chuẩn bị cơ sở hạ tầng phục vụ dự án. Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) đã triển khai kịp thời việc cung cấp đường truyền ADSL cho điểm BĐVHX và hỗ trợ 50% cước truy nhập Internet. Tập đoàn Viễn thông Quân đội (Viettel) cũng cung cấp truy nhập cáp quang cho Thư viện công công các cấp, đồng thời hỗ trợ 70% cước truy nhập.
Ngày 23/11/2013, Lễ bàn giao Bước 2 Dự án được tổ chức tại TP. Đà Lạt tỉnh Lâm Đồng. Đây được xem là một mốc quan trọng của Dự án, đánh dấu việc hoàn thành lắp đặt trang thiết bị và chính thức đưa các điểm truy nhập công cộng vào hoạt động, phục vụ nhu cầu về thông tin của người dân. Để hoàn thành công việc lắp đặt trang thiết bị, với sư hỗ trợ và chỉ đạo của Bộ TT&TT, Bộ VH-TT&DL, Ban QLDA cùng với các cơ quan, ban ngành tại địa phương và các doanh nghiệp đã nỗ lực, vượt qua khó khăn để lựa chọn được đúng các điểm theo tiêu chí của Văn kiện Dự án, chuẩn bị cơ sở hạ tầng phù hợp và lắp đặt trang thiết bị đảm bảo tiến độ và chất lượng.
Sau khi hoàn thiện việc lắp đặt trang thiết bị và đưa vào sử dụng, người dân sẽ được sử dụng Internet miễn phí ở các thư viện và được giảm 50% cước phí truy nhập ở các điểm BĐVHX để tìm kiếm thông tin hữu ích, cải thiện đời sống kinh tế và văn hóa.